Teologia biblijna stanowi sposób czytania Biblii. Jest gałęzią hermeneutyki. Zgodnie z jej założeniami, Pismo ma wielu autorów i wiele różnych ksiąg, które opowiadają jedną wspólną historię Bożego autorstwa – historię o Chrystusie.
Brzmi trochę jak opis z rozprawy naukowej? Tak, ale…
Teologia biblijna to dziedzina niezbędna, jest strażnikiem i drogowskazem dla twojego kościoła. Po pierwsze, stoi na straży prawdy i chroni przed podążaniem niewłaściwą drogą. Po drugie, prowadzi kościół lepszymi ścieżkami, ku lepszemu nauczaniu i lepszej praktyce.
Teologia biblijna jako strażnik kościoła
Pomyślmy na przykład o teologii liberalnej, która przekształca historię zbawienia uznając, że Bożym celem było pokonanie, na przykład, nierówności ekonomicznych czy też rozwiązywanie spraw politycznych. Tego typu wątki rzeczywiście występują w narracji biblijnej, jednak przypominają mi trochę jak moja córka opowiada o kłótni z siostrą. Generalnie mówi prawdę, ale omija pewne szczegóły, kładąc nacisk na inne, tworząc wątpliwej jakości interpretację tego co się stało. Tak samo jest z narracją liberalnego podejścia do biblijnej historii ewangelii.
Podobnie rzecz ma się z Kościołem rzymskokatolickim. Kapłani i sakramenty pełnią tam rolę pośrednika, co stwarza uderzające podobieństwo do starego przymierza.
Weźmy też pod uwagę ewangelię sukcesu, która spaja elementy starego przymierza z nowym, mówiąc jedynie o błogosławieństwach.
Są też grupy religijne, które może nie trzymają się dawnego przymierza, ale chcą widzieć przyszłe zbawienie już dziś. Niegdyś taką grupą byli anabaptyści, którzy sądzili, że mogą sprowadzić niebo na ziemię. Progresywni liberałowie próbowali zrobić to samo sto lat temu. Obecnie podobne subtelne zmiany narracji oferują ci, którzy starają się dokonać zmian kulturowych.
Lista jest długa. Z jednej strony mamy sekty „chrześcijańskie”, na przykład Mormonów i Świadków Jehowy, z drugiej zaś ruchy wewnątrz kościołów, takie jak ruch ewangelii społecznej (social gospel), teologii liberalnej, amerykańskiego mesjanizmu lub pewnych form fundamentalistycznego separatyzmu. Niektóre z nich są lepsze, inne gorsze.
Niezrównoważone (lub fałszywe) rozumienie ewangelii oraz brak równowagi (lub fałszywość) kościołów sprawia, że są one budowane na wyrwanych fragmentach, pozbawionych kontekstu albo wręcz na kompletnie przekręconych historiach. Błąd czasem polega na niewłaściwym połączeniu biblijnych przymierzy, czasem na zbyt dużym nacisku na ciągłość bądź zupełnym braku ciągłości. Niektóre grupy nie odróżniają typu od antytypu, nie zajmują się eschatologią lub zajmują się nią przesadnie. Może obiecują niebo na ziemi już teraz lub wręcz rozdzielają życie duchowe od życia tu, na ziemi.
W każdym z tych przypadków, błędna lub niezrównoważona teologia biblijna powoduje również głoszenie fałszywej lub niezrównoważonej ewangelii, a to z kolei prowadzi do budowania fałszywych lub niezrównoważonych kościołów.
Z kolei właściwa teologia biblijna stoi na straży ewangelii i kościoła. D.A. Carsona powiedział: „Solidna teologia biblijna chroni chrześcijan przed najgorszymi wypaczeniami filozofii redukcjonizmu”.
Oznacza to, że zadaniem pastora jest 1) znać właściwą teologię biblijną oraz 2) mieć pojęcie o błędnych teologiach, które wpływają na ludzi wstępujących do jego kościoła. W naszych czasach wiele osób przychodzących do zborów wychowało się na jakieś odmianie ewangelii sukcesu. Czy jesteś w stanie wyjaśnić, dlaczego takie duchowe mleko jest złe? (Więcej na ten temat znajdziesz w j. angielskim tutaj).
Teologia biblijna jako drogowskaz dla kościoła
Teologia biblijna jest nie tylko strażnikiem, ale również drogowskazem, który wskazuje nam jak wygląda dobre nauczanie, jak odpowiednio wychodzić do ludzi w świecie, czym jest właściwe uwielbienie we wspólnocie, jak powinny wyglądać struktury kościoła i oraz zdrowe chrześcijańskie życie.
Drogowskaz ku dobremu nauczaniu
Gdy siadasz przy biurku i rozważasz fragment Pisma, przygotowując się do kazania, to teologia biblijna sprawia, że nie wyrywasz wersetu z jego kontekstu, a historia odkupienia nie traci swojej harmonii.
Dzięki niej, dostrzeżesz tekst w odpowiednim kontekście całego kanonu i będziesz w stanie zobaczyć, jak rozważany fragment łączy się z osobą i dziełem Chrystusa. Przy jej pomocy odeprzesz ataki moralizmu, a twoje kazania pozostaną zgodne z chrześcijańską doktryną. Dzięki niej, właściwie połączysz biblijne wskazówki z nakazami oraz wiarę z uczynkami oraz to jak odnoszą się do siebie nawzajem. Teologia biblijna nauczy cię ekspozycyjnego głoszenia ewangelii tak, aby każde kazanie stanowiło część większej całości.
Mówiąc w skrócie, pastorzy potrzebują teologii biblijnej, aby należycie wykonywać swoje najważniejsze zadanie – głoszenie i nauczanie Słowa Bożego. Po więcej informacji odsyłam do artykułu Teologia biblijna a głoszenie ewangelii [j. angielski].
Drogowskaz ku odpowiedniej relacji ze światem
Gdy myślimy o wychodzeniu do ludzi w świecie i odpowiedniej relacji z nimi, teologia biblijna pomaga nam wprowadzając właściwą równowagę pomiędzy zbyt wygórowanymi oczekiwaniami (przesadny nacisk na eschatologię) a zbyt niskimi wymaganiami: tania łaska, łatwa wiara (ang. easy-believism), przynależność do kościoła bez wiary (ang. belonging-before-believing), zaniechanie nauczania o biblijnych nakazach.
Dobra teologia biblijna nie daje nam obietnicy idealnego życia na ziemi – bogactwa, zdrowia, zmian w naszym mieście, wkupienia się w łaski elit czy odzyskania kraju dla Chrystusa. Jednak nie powinna powstrzymywać nas przed angażowaniem się w kulturę czy angażowaniem się w pracę na rzecz rozwoju naszego miasta, aby rozkwitały miłość i sprawiedliwość.
Dzięki teologii, Słowo będzie docierało na zewnątrz (przez ewangelizację i działalność misyjną), lecz nie bez uczynków, jak błędnie głoszą pewne ruchy. Wiara i uczynki są nierozłączne, aby kościół mógł świadczyć Słowo i praktykować misje. Widzimy to w historii od Adama, przez Abrahama, Izrael, Dawida, do Chrystusa.
Drogowskaz ku właściwemu uwielbieniu we wspólnocie
Czy nagi taniec Dawida przed Arką Przymierza powinien stać się standardem podczas naszych zgromadzeń? Nie? A co z kadzidłem używanym przez kapłanów, instrumentami, chórami, składaniem ofiar podczas świąt lub czytaniem i objaśnianiem tekstu biblijnego? Właściwa teologia biblijna pomaga nam odpowiedzieć na pytanie, co należy przenieść do czasów nowego przymierza, a co zostawić jako starotestamentalne.
Wszystko zależy od tego w jaki sposób łączymy oba przymierza, jak podchodzimy do zagadnienia ciągłości i jej braku oraz wypełnienia w Chrystusie. Kolejną kwestią jest to, jak rozumiemy, do czego został upoważniony Kościół Chrystusa.
Wszystko to brzmi bardzo naukowo, jednak zwyczaje pastora mocno zależą od teologii biblijnej. Pytanie brzmi: czy zastanawiałeś się, jaką teologią się kierujesz?
Więcej na ten temat można znaleźć w artykule Bobby’ego Jamiesona – Teologia biblijna a wspólne uwielbienie [j. angielski].
Drogowskaz ku odpowiednim strukturom kościelnym
Podobnie, historia zawarta w Piśmie Świętym wymaga od nas spojrzenia na sprawę ciągłości i jej braku w odniesieniu do tego, jak zorganizowany jest kościół. Jeśli chodzi o ciągłość, jesteśmy Bożym ludem tak samo jak w starym przymierzu, dlatego musimy praktykować dyscyplinę i członkostwo w kościele. Jeśli chodzi zaś o brak ciągłości, przywódcy Bożego ludu w nowym przymierzu są zupełnie inni. Po pierwsze, cały lud Boży to kapłani. Po drugie, starsi są podpasterzami, którzy karmią owczarnię Słowem.
Bez wątpienia, odpowiedź na pytanie o to, kto może zostać członkiem kościoła, zależy od teologii biblijnej. Czy członkostwo dotyczy jedynie wierzących, czy wierzących i ich dzieci? To zależy od tego, czy widzisz ciągłość, czy jej brak w przypadku obrzędów obrzezania i chrztu.
Drogowskaz ku zdrowemu chrześcijańskiemu życiu
Należy rozważyć także znaczenie teologii biblijnej dla zdrowego chrześcijańskiego życia i sposobu, w jaki to życie wpływa na lokalny zbór. Należy rozważyć także znaczenie teologii biblijnej dla zdrowego chrześcijańskiego życia oraz tego, w jaki sposób życie chrześcijanina łączy się z życiem lokalnego zboru.
W historii wyjścia z Egiptu odkupienie dotyczyło wspólnoty ludzi. W Nowym Testamencie zaś jest sprawą indywidualną, zgadza się?
Wszystko zależy od tego, jak rozumiemy relację pomiędzy starym a nowym przymierzem oraz to, czego Chrystus dokonał w nowym przymierzu. Czy można się spierać, że istnienie głowy przymierza wymaga istnienia ludu (Jr 31:33, 1P 2:10)? Ponadto, Paweł twierdzi, że upadła już przegrodę z muru nieprzyjaźni pomiędzy Żydami i poganami – i w tym samym czasie, gdy grzesznicy zostali pojednani z Bogiem, powstało jedno nowe ciało (Ef 2:11–22; więcej informacji na temat wspólnotowego wymiaru nawrócenia znajdziesz tutaj [j.angielski]).
Jeżeli prawdą jest, że zbawienie w Nowym Testamencie dotyczy ludu w takim samym sensie jak w Starym Testamencie, i nawet jeśli, w przeciwieństwie do exodusu, indywidualne doświadczenie tego zbawienia u każdego człowieka następuje w różnym czasie, oznacza to, że chrześcijańskie życie dotyczy przede wszystkim wspólnoty ludzi. Tak samo wzrost i życie w wierze – wszystko odbywa się we wspólnocie. Ojciec adoptował mnie i włączył do swojej rodziny – to znaczy, że jestem jego synem lub córką, a także ich bratem lub siostrą.
Wymiar wspólnotowy, ma wpływ na wszystko w kościele – nauczanie, uwielbienie, kulturę. Podstawowym celem istnienia lokalnego kościoła (o ile można tak to ująć teologicznie) jest po prostu bycie zborem, nową rodziną, nowym ludem, nowym narodem, nową kulturą, nowym ciałem. Ogromna część naszego rozwoju duchowego zależy nie od tego, co robimy podczas cichego czasu, ale od tego, czego uczymy się jako mający nową tożsamość członkowie rodziny.
Z drugiej strony, łatwo jest wyobrazić sobie teologię biblijną, która kładzie przesadny nacisk na jednostkę kosztem ciała (jak robią to niektóre teologie konserwatywne) albo przesadny nacisk na wspólnotę czy struktury społeczne kosztem indywidualnej odpowiedzialności (jak robią to niektóre teologie liberalne).
Twoje własne zrozumienie biblijnej fabuły pomoże ci dowiedzieć się, czego możesz oczekiwać od członków twojego zboru – jakiego stopnia prawości, zwycięstwa nad grzechem, duchowego uzdrowienia dla ofiar niesprawiedliwości lub odnowienia zniszczonych relacji. Zrozumienie fabuły Biblii ukształtuje twoje podejście do tragedii, zła czy sprawiedliwości, które napotkasz w swoim życiu i w życiu innych ludzi.
Innymi słowy, właściwa teologia biblijna pokaże ci, jak powinno wyglądać życie chrześcijanina – „już zdrowe” i „jeszcze nie”. Bardzo łatwo jest nam popełnić błąd skłaniając się zbyt mocno ku którejś z tych opcji.
Podsumowując, właściwa teologia biblijna oferuje nam godny zaufania drogowskaz ku chrześcijańskiemu życiu, a w szczególności jak to życie wiąże się z lokalnym kościołem. Teologia ochrania kościół przed kładzeniem niewłaściwego nacisku, przed nieodpowiednimi oczekiwaniami i przed niewłaściwą ewangelizacją.
Jeśli interesuje cię ten temat, polecamy książkę wydawnictwa IX Marks Teologia biblijna, którą możesz nabyć w księgarni FEWA. Kliknij tutaj, aby złożyć zamówienie.
Wykorzystano za zgodą 9Marks & Wierni Słowu.
